สังคมไร้เงินสด (Cashless Society) คืออะไร? มีข้อดี ข้อเสียอย่างไร?

สังคมไร้เงินสด (Cashless Society) คำนี้เป็นคำที่เราคงได้ยินกันมาสักพักหนึ่งแล้ว ซึ่งหลายคนคงคิดว่าไม่สามารถเกิดขึ้นได้จริง เพราะผู้ประกอบการรายย่อยบางรายยังไม่สะดวกที่จะใช้เทคโนโลยีมารองรับการใช้จ่าย แต่ปัจจุบันการใช้จ่ายด้วยเทคโนโลยีเข้ามามีบทบาทต่อระบบเศรษฐกิจและชีวิตประจำวัน จนสังคมไร้เงินสดดูเป็นเรื่องไม่ไกลตัว และอาจเกิดขึ้นได้จริงในอนาคต

สังคมไร้เงินสดคืออะไร?

สังคมไร้เงินสด (Cashless Society) คือ สภาพสังคมที่ให้ความสำคัญของเงินสดน้อยลง ผู้คนไม่พกเงินสดออกจากบ้าน หันมาชำระเงินผ่านบัตรต่างๆ เช่น บัตรเครดิต บัตรเดบิต รวมไปถึง e-Wallet (กระเป๋าเงินอิเล็กทรอนิกส์), PromptPay (พร้อมต์เพย์) และการสแกน QR Code (QR Payment) จึงนับว่าเศรษฐกิจไม่มีเงินสดเป็นตัวขับเคลื่อน เพราะใช้เทคโนโลยีทำธุรกรรมทางการเงินแทน

ข้อดีของสังคมไร้เงินสด

1. ชำระเงินได้สะดวก รวดเร็ว

ปัญหาของการใช้จ่ายแบบเงินสด คือ ผู้ค้าอาจต้องลำบากเรื่องหาเงินทอน ส่วนผู้ซื้ออาจพกเงินสดมาไม่ครบ ทำให้ต้องไปกดเงินเพื่อมาใช้จ่าย เกิดความยุ่งยากเสียเวลา และสุดท้ายอาจเปลี่ยนใจไม่ซื้อ ทำให้ผู้ขายพลาดโอกาสในการขายสินค้าไป แต่ถ้าอยู่ในสังคมแบบไร้เงินสด ไม่ว่าจะกี่บาทก็สามารถซื้อได้ไม่ต้องกังวลเรื่องเงินทอน

2. ทำบัญชีรายรับ-รายจ่ายง่ายขึ้น

ไม่ว่าจะเป็นร้านค้าหรือผู้บริโภคก็สามารถทำรายรับรายจ่ายง่ายขึ้น เพราะทุกการใช้จ่ายผ่านเทคโนโลยีจะมีการบันทึกข้อมูลเก็บไว้ รวมถึงดูข้อมูลย้อนหลังได้ แตกต่างกับการทำบัญชีรายรับรายจ่ายผ่านการจดบันทึก หรือดูจากยอดเงินที่ขายสินค้าได้ เพราะไม่สามารถจดบันทึกได้อย่างละเอียด ทำให้ต้องมาคอยตรวจสอบรายการทีหลัง

3. ลดความเสี่ยงถูกขโมยเงิน

การพกเงินสดมีความเสี่ยงในการถูกฉกชิงวิ่งราวสูง แต่ถ้าเป็นสังคมไร้เงินสดก็ไม่ต้องกังวลเรื่องนี้ เพราะการจะนำเงินในบัญชีออกไปได้ต้องรู้ข้อมูลส่วนตัวและรหัสผ่านเพื่อยืนยันตัวตนหลายขั้นตอน

4. จัดการภาษีง่าย

หากเรายื่นภาษีแล้วได้รับเงินคืน เงินภาษีจะคืนผ่านช่องทาง PromptPay ทำให้ได้รับเงินคืนอย่างรวดเร็วภายใน 1 สัปดาห์ และถ้าต้องเสียภาษีเพิ่มก็สามารถเสียผ่านช่องทาง E-Payment ได้เลย

5. ลดต้นทุนการผลิตเหรียญและธนบัตร

นอกจากค่าผลิตเหรียญและธนบัตรที่ต้องผลิตเพิ่มทุกปีเพื่อใช้หมุนเวียน ยังช่วยลดค่าใช้จ่ายส่วนอื่น เช่น ค่าขนส่งเงินสดไปตามธนาคาร ค่าทำลายบัตรเก่า เป็นต้น

ข้อเสียของสังคมไร้เงินสด

1. ความปลอดภัย

ข้อมูลทางการเงินและข้อมูลส่วนตัวอื่นๆ จะอยู่ในระบบอิเล็กทรอนิกส์ ทำให้มีสิทธิ์ถูกแฮ็กได้

2. มีสิทธิ์ใช้จ่ายเกินตัวสูง

เพราะใช้จ่ายง่ายกว่า และยังมีความสะดวกรวดเร็ว ไม่ต้องเสียเวลาเดินทางหรือรอคิว รวมทั้งร้านค้ามักมีโปรโมชั่นต่างๆ ที่อำนวยความสะดวกให้แก่คนที่จ่ายเงินซื้อแบบไม่ใช้เงินสด

3. ต้องมีอินเทอร์เน็ตตลอดเวลา

ถ้าเกิดอินเทอร์เน็ตไม่สามารถใช้งานได้ขึ้นมา ก็ไม่สามารถใช้จ่ายอะไรได้เลย

แม้ว่าการใช้จ่ายแบบไม่ใช้เงินสดจะพัฒนาขึ้นมากและมีรูปแบบที่หลากหลาย แต่ก็ยังติดปัญหาหลายๆ อย่าง เช่น พ่อค้าแม่ค้าตามตลาดบางคนอาจยังไม่คุ้นเคยกับการใช้จ่ายผ่านมือถือ หรือไม่มีอุปกรณ์ที่ช่วยรองรับ ดังนั้นการพกเงินสดจึงยังเป็นเรื่องจำเป็นอยู่ ซึ่งต้องรอดูต่อไปในอนาคตว่าสังคมไร้เงินสดอย่างสมบูรณ์แบบจะเกินขึ้นได้จริงหรือไม่