เวย์โปรตีน (Whey Protein) เป็นสิ่งที่คนทั่วไปรู้จักกันดีในฐานะอาหารเสริมสำหรับนักเล่นกล้ามและนักกีฬา ความจริงแล้วคนทั่วไปที่ออกกำลังกายสม่ำเสมอ หรือผู้สูงอายุที่ร่างกายดูดซึมโปรตีนได้น้อยลง ก็สามารถรับประทานเวย์โปรตีนเพื่อเสริมสุขภาพร่างกายในด้านอื่นๆ ได้ด้วย
เวย์โปรตีน (Whey Protein) คืออะไร?
เวย์โปรตีน (Whey Protein) คือ โปรตีนในรูปผงสกัด ได้จากการนำนมวัวมาสกัดแยกคาร์โบไฮเดรตและไขมันออก แล้วนำไปผ่านกระบวนการทำให้แห้ง กลายเป็นผงโปรตีนที่พร้อมชงดื่ม ถือเป็นอาหารเสริมอย่างหนึ่งที่ได้รับความนิยมในหมู่ผู้ออกกำลังกาย เพราะการบริโภคเวย์โปรตีนจะช่วยให้ร่างกายได้รับโปรตีนที่ร่างกายต้องการในแต่ละวันง่ายขึ้น โดยมีคุณสมบัติช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อให้แข็งแรง และซ่อมแซมกล้ามเนื้อที่สึกหรอจากการออกกำลังกาย ทำให้การออกกำลังกายมีประสิทธิภาพมากขึ้น
ประเภทของเวย์โปรตีน
เวย์โปรตีนแบ่งออกได้เป็น 4 ชนิด ตามวิธีที่สกัด และความบริสุทธิ์ของโปรตีน ดังนี้
1. Whey Protein Concentrate (WPC)
มีความบริสุทธิ์ของโปรตีนอยู่ที่ 60-75% โดยหลงเหลือไขมัน น้ำตาลแลคโตส และเกลือแร่อยู่
2. Whey Protein Isolate (WPI)
เป็นการนำเวย์โปรตีนชนิด WPC มาสกัดเพิ่มเติมเพื่อให้ได้โปรตีนที่บริสุทธิ์มากขึ้นจนถึงประมาณ 90% โดยยังหลงเหลือไขมัน น้ำตาลแลคโตส และเกลือแร่อยู่บ้าง
3. Whey Protein Hydrolyze (WPH)
เป็นการนำเวย์โปรตีนชนิด WPC หรือ WPI มาผ่านกระบวนการ Hydrolyze เพื่อย่อยโมเลกุลให้เล็กลง ทำให้อยู่ในรูปที่พร้อมย่อย ดูดซึมเร็ว มีความบริสุทธิ์ของโปรตีนถึง 100% จึงเหมาะสำหรับคนที่แพ้แลคโตสในนมวัว แต่ก็มีราคาที่สูงขึ้นตามมา
4. Whey Protein Blend (WPB)
เป็นการนำเวย์โปรตีนชนิดต่างๆ มาผสมกัน เช่น นำ WPC 80% ผสมกับ WPI 20%
ข้อดีของเวย์โปรตีน
1. ช่วยลดการบาดเจ็บในการออกกำลังกาย
การออกกำลังกายหนักๆ จะทำให้กล้ามเนื้อสึกหรอ และอาจเกิดการบาดเจ็บได้ การรับประทานเวย์โปรตีนจะช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อให้แข็งแรง และซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ จึงลดการเกิดการบาดเจ็บ และออกกำลังกายได้นานขึ้น
2. ช่วยให้หุ่นดีเร็วขึ้น
การรับประทานเวย์โปรตีนควบคู่กับการคุมอาหาร ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ จะทำให้การควบคุมน้ำหนักเป็นไปได้ดีขึ้น ปริมาณน้ำตาลและคลอเลสเตอรอลในเลือดน้อยลง เป็นผลให้หุ่นดีเห็นผลเร็วขึ้น
3. มีส่วนให้ร่างกายทำงานได้ดีขึ้น
เวย์โปรตีนมีกรดอะมิโนที่จำเป็นต่อร่างกาย ซึ่งกรดอะมิโนเหล่านั้นมีส่วนในการสร้างฮอร์โมน เอนไซม์ และภูมิคุ้มกันต่างๆ รวมถึงช่วยในการควบคุมระดับน้ำตาลและระดับคอเลสเตอรอลในเลือดด้วย จึงทำให้ระบบการทำงานของหัวใจดีขึ้น และลดความเสี่ยงในโรคกระดูก
4. ผู้สูงอายุทานเป็นอาหารเสริมได้
กล้ามเนื้อของผู้สูงอายุจะเสื่อมโทรมและสึกหรอมากกว่าวัยอื่นๆ การรับประทานเวย์โปรตีนอย่างเหมาะสมจะช่วยให้กล้ามเนื้อได้รับการฟื้นฟูและแข็งแรงขึ้น
5. ช่วยต้านอนุมูลอิสระ
เวย์โปรตีนมีกรดอะมิโนที่ช่วยสร้างกลูตาไธโอน ที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ จึงช่วยชะลอความเสื่อมของร่างกาย
ข้อเสียของเวย์โปรตีน
1. ไม่เหมาะกับคนที่แพ้นมวัว
คนที่แพ้นมวัว เป็นเพราะแพ้แลคโตสในน้ำนม ซึ่งจะทำให้เกิดผื่นคัน ลมพิษ คอและลิ้นบวม บางคนก็อาจมีอาการรุนแรงถึงชีวิต แต่ถ้าอยากบริโภคเวย์โปรตีนจริงๆ ต้องเลือกแบบ WPH ที่ปราศจากแลคโตส ซึ่งก็มีราคาที่สูงตามมา
2. รับประทานมากไปก็เกิดอันตรายได้
การรับประทานเวย์โปรตีนมากไป จะทำให้มีโปรตีนในร่างกายสูง ไตต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อขับโปรตีนออก และอาจก่อให้เกิดอันตรายกับไตได้โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคไต
3. ทำให้อ้วนขึ้นได้ง่าย
การรับประทานโปรตีนจะเป็นการเพิ่มแคลอรี ซึ่งถ้าได้รับแคลอรี่มากเกินไปแล้วออกกำลังกายเผาผลาญไม่หมด ก็จะกลายเป็นไขมันสะสมในร่างกาย ส่งผลให้อ้วนได้ง่าย
4. เสี่ยงเกิดภาวะขาดน้ำ
เมื่อได้รับโปรตีนมากเกินไป ร่างกายจะเผาผลาญมากขึ้น ทำให้ปริมาณน้ำลดลง เสี่ยงต่อการเกิดภาวะขาดน้ำ จึงต้องดื่มน้ำให้มากขึ้น โดยดื่มน้ำครึ่งแกลลอนต่อการรับประทานโปรตีน 100 กรัม
5. เสี่ยงต่อโรคหัวใจ
โปรตีนมักมีไขมันอิ่มตัวและโซเดียม ดังนั้นถ้าอยากลดปัญหาสุขภาพที่สามารถเกิดขึ้นได้จากปริมาณไขมันอิ่มตัวและโซเดียมที่สูง ควรเลือกเวย์โปรตีนแบบ WPH ที่มีปริมาณโปรตีนบริสุทธิ์ 100% และควรรับประทานแต่พอดี
เวย์โปรตีนมีทั้งข้อดีและข้อเสีย แต่จะเห็นได้ว่าขึ้นอยู่กับวิธีการบริโภค ว่าเหมาะสมและถูกต้องหรือไม่ ดังนั้นก่อนบริโภค นอกจากศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับเวย์โปรตีนแต่ละประเภทแล้ว ควรตรวจเช็คร่างกายของตนเองว่าควรรับประทานแบบไหน ปริมาณเท่าไหร่ และดูพฤติกรรมของตนเองว่าออกกำลังกายสม่ำเสมอและควบคุมน้ำหนักได้ดีหรือไม่ ไม่อย่างนั้นการรับประทานเวย์โปรตีนก็จะสูญเปล่า หรืออาจทำให้อ้วนขึ้นแทน