MLM (ธุรกิจขายตรง ธุรกิจเครือข่าย) คืออะไร? ดีจริงหรือไม่?

พูดถึงธุรกิจขายตรง (MLM) หรือ ธุรกิจเครือข่าย (Network Marketing) หลายๆ คนคงเคยได้ยินเรื่องราวที่คนอื่นพูดต่อๆ กัน หรือมีประสบการณ์ที่ไม่ดีเท่าไหร่นัก เนื่องจากมักมีคนที่ทำธุรกิจขายตรงมาชวนให้ไปทำธุรกิจโดยใช้โฆษณาชวนเชื่อ เช่น รวยเร็ว ไม่ต้องทำงาน มี Passive Income ซึ่งเมื่อไปทำจริงๆ แล้วพบว่าไม่จริงอย่างที่โฆษณาทั้งหมด

แท้จริงธุรกิจขายตรงเป็นธุรกิจที่การเติบโตอย่างรวดเร็วจากการขยายเครือข่ายในการกระจายสินค้า แต่ธุรกิจเครือข่ายมีรูปแบบการตลาดที่ไม่เหมือนธุรกิจอย่างอื่น จนหลายคนอาจไม่แน่ใจว่าคืออะไร และเป็นธุรกิจที่ดีจริงหรือไม่ เหมาะที่จะลงทุนด้วยดีหรือเปล่า

ธุรกิจเครือข่ายแบบ MLM คืออะไร?

MLM (Multi-Level Marketing) หรือที่เรียกว่า ธุรกิจเครือข่าย (Network Marketing) คือ ธุรกิจขายตรง โดยธุรกิจขายตรงแบ่งออกเป็นการตลาดขายตรงแบบชั้นเดียว และการตลาดขายตรงแบบหลายชั้น ในที่นี้ MLM คือ ธุรกิจขายตรงแบบหลายชั้น

ธุรกิจขายตรงแบบหลายชั้นคือการตลาดแบบหนึ่งที่มีระบบการกระจายสินค้าจากผู้ผลิตไปยังผู้บริโภคโดยตรง ซึ่งการตลาดประเภทนี้จะทำให้ทุกคน ไม่ว่าจะเป็นใคร อายุเท่าไหร่ การศึกษาเป็นอย่างไร สามารถมาเข้าร่วมทำธุรกิจได้ โดยผู้มีส่วนร่วมนั้นจะต้องขายสินค้า แนะนำสินค้าให้ผู้บริโภค รวมถึงชักชวนผู้บริโภคมาเป็นผู้จำหน่ายสินค้าหรือหาตัวแทนจำหน่าย แล้วจะได้ผลตอบแทนจากกิจกรรมเหล่านั้น

อย่างไรก็ดีธุรกิจเครือข่ายแบบ MLM มักถูกเข้าใจผิดและมีภาพลักษณ์ที่ไม่ดี เนื่องจากกลุ่มแชร์ลูกโซ่ที่ผิดกฎหมายที่พยายามสร้างภาพลักษณ์ให้เหมือนธุรกิจเครือข่าย และมักจะมีการอวดอ้างถึงรายได้จำนวนมากโดยไม่ต้องทำงานประจำ ซึ่งเหมือนกับการขายฝันนั่นเอง

หลักการทำงานของธุรกิจเครือข่าย MLM

หลักการทำธุรกิจเครือข่าย MLM คือ การสร้างทีมงาน โดยผู้ทำธุรกิจขายตรงที่หาตัวแทนจำหน่ายเรียกว่าอัพไลน์ (Upline) ส่วนตัวแทนจำหน่ายที่อัพไลน์หามาได้เรียกว่าดาวน์ไลน์ (Downline) ซึ่งเมื่อดาวน์ไลน์ทำยอดได้ อัพไลน์ที่เป็นคนชักชวนดาวน์ไลน์มาทำ ก็จะได้ส่วนแบ่งจากดาวน์ไลน์ด้วย ส่วนดาวน์ไลน์นั้นก็สามารถหาดาวน์ไลน์ของตนเองต่อได้อีกเช่นกัน ทำให้ในทีมมีจำนวนคนเพิ่มมากขึ้น และได้ส่วนแบ่งจากดาวน์ไลน์เพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ

นอกจากรายได้จากส่วนแบ่งจากดาวน์ไลน์ ผู้ทำธุรกิจเครือข่ายจะได้กำไรจากส่วนต่างๆ ดังนี้

1. กำไรจากการขายสินค้า
2. ส่วนลดในการซื้อสินค้าหรือบริการของบริษัท เพื่อนำมาขายต่อหรือชักชวนตัวแทนจำหน่ายคนใหม่ๆ
3. กองทุนต่าง ๆ เช่น กองทุนท่องเที่ยว หรือกองทุนรถยนต์ เป็นต้น

ข้อดีของธุรกิจเครือข่ายแบบ MLM

1. ใช้ต้นทุนน้อย ไม่ต้องมีหน้าร้าน
2. ทำธุรกิจที่ไหนเมื่อไหร่ก็ได้ มีเวลาไหนก็สามารถทำได้
3. ไม่ต้องมีประสบการณ์ก็สามารถทำได้
4. สามารถทำเป็นงานเสริม ควบคู่กับงานประจำได้
5. โอนรหัสสมาชิกให้กับทายาทได้ เหมือนกับการยกโอนธุรกิจอื่นทั่วไป

ข้อเสียของธุรกิจเครือข่ายแบบ MLM

1. ในช่วงเริ่มแรกการหาดาวน์ไลน์อาจเป็นไปด้วยความยากลำบาก
2. อาจมีการขายสินค้าหรือบริการแบบตัดราคากันเองระหว่างผู้ทำธุรกิจ
3. สินค้าส่วนมากมีราคาแพง ทำให้ขายได้ค่อนข้างยาก
4. อาจต้องมีการต่ออายุสมาชิก แล้วแต่กฎของบริษัท
5. ถ้าถูกเลิกจ้างอาจไม่ได้รับผลประโยชน์ เนื่องจากไม่มีกฎหมายใดรองรับการทำธุรกิจแบบขายตรง

ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจแบบไหนย่อมมีข้อดีข้อเสียในตัวเอง อยู่ที่ว่าผู้ทำธุรกิจจะรู้จักปรับตัว หากลยุทธ์ในการแก้ปัญหาและดึงข้อดีออกมาใช้ให้ได้เต็มประสิทธิภาพหรือไม่ ซึ่งธุรกิจเครือข่ายแบบ MLM เหมาะกับผู้ที่สามารถพูดโน้มน้าวใจได้เก่ง มีคอนเน็คชั่นเยอะ เพราะจะทำให้ขายสินค้าและหาดาวน์ไลน์ได้ง่าย และถ้าสามารถทำได้ดี ก็นับได้ว่าธุรกิจขายตรงเป็นธุรกิจที่น่าสนใจไม่น้อย เพราะไม่ว่าใครก็สามารถทำได้นั่นเอง

---